ΛΑΡΝΑΚΑ.. ΕΝΑ ΛΙΜΑΝΙ ΜΕ ΠΛΟΥΣΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

ΛΙΜΑΝΙ ΛΑΡΝΑΚΑΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ:

Το λιμάνι της Λάρνακας κατασκευάστηκε το 1973 και σχεδιάστηκε αφού λήφθηκε υπόψη ότι σε κοντινή απόσταση το μεγαλύτερο λιμάνι της Κύπρου, στην Αμμόχωστο. Από τα αρχαία χρόνια η θαλάσσια περιοχή της Λάρνακας ήταν γνωστή σαν ασφαλισμένη για την αγκυροβόληση των πλοίων. Τα εμπορεύματα ξεφορτώνονταν από τα πλοία που αγκυροβολούσαν σε κάποια απόσταση από την παραλία σε μαούνες που μετέφεραν στην ξηρά στις μικρές ξύλινες αποβάθρες.

Επί αγγλοκρατίας το 1880 είχε κατασκευαστεί για τον σκοπό αυτό μεγάλη ξύλινη αποβάθρα η οποία είναι η μόνη που σώζεται και χρησιμοποιούταν τόσο για επιβάτες όσο και για εμπορεύματα.  Την ίδια εποχή κτίστηκαν αποθήκες για την φύλαξη των εμπορευμάτων, που οι οποίες διατηρούνται και αυτές μέχρι σήμερα και έχουν μετατραπεί πρόσφατα σε Δημοτική Πινακοθήκη. 

Ως σημαντικό λιμάνι, η Λάρνακα παρέμεινε και κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας (1570-1878), οπότε το τμήμα της πόλης ήταν γνωστό και με την ονομασία Σκάλα, επειδή εκεί έκαναν σκάλα (σταθμό) τα καράβια.  Διάφοροι Κύπριοι, Έλληνες και ξένοι έμποροι διέμεναν στη Λάρνακα κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Αρκετοί από αυτούς υπηρετούσαν και ως πρόξενοι ή υποπρόξενοι ή και εμπορικοί αντιπρόσωποι διαφόρων χωρών (Αγγλίας, Γαλλίας, Ρωσίας, Αμερικής, Αυστρίας, και άλλων). Είναι το δεύτερο σε μέγεθος λιμάνι της Κύπρου και βρίσκεται στο νοτιοανατολικό μέρος της Κύπρου. Μέχρι το 1973 το λιμάνι της Λάρνακας λειτούργησε σαν ανοιχτό αγκυροβόλιο, με υποτυπώδεις λιμενικές διευκολύνσεις που η πόλη πρόσφερε, στην περιοχή που είναι σήμερα η μαρίνα, στο κέντρο δηλαδή της πόλης. Με εξαίρεση τα πετρελαιοειδή, είχε μέχρι τότε το λιμάνι εξυπηρετήσει πολύ λίγη εμπορευματική κίνηση και ο αποθηκευτικός του χώρος ήταν λιγοστός και ακατάλληλος.

Το νέο λιμάνι της Λάρνακας κατασκευαστικά τελείωσε το Ιούνη του 1973 και αρχικά προοριζόταν να μοιραστεί την ενδοχώρα του λιμανιού της Αμμοχώστου και να συμπληρώσει το λιμάνι της. ΄Άρχισε να λειτουργεί το τέλος του 1973.

Τεχνικά χαρακτηρίστηκα:

Διαστάσεις:  τα όρια της λιμενικής περιοχής είναι με βάση την σχετική νομοθεσία το μέρος της ακτής και τα χωρικά ύδατα της Κύπρου που περικλείονται από την εκκλησία Belfry  και το τέμενος του Τεκκέ τραβώντας νότιες γραμμές που συγκλίνουν στις 089 μοίρες μέσα στην ανοικτή θάλασσα, στον ναυτικό χάρτη Νο. 851 της 8ης Αυγούστου 1941.

Χερσαίοι χώροι: έχει χερσαία έκταση 317 σκάλες περίπου. Η αξιοποίηση του χερσαίου χώρου περιλαμβάνει κλειστούς αποθηκευτικούς χώρους, εργαστήριο επισκευής και συντήρησης του θαλάσσιου και χερσαίου εξοπλισμού της αρχής λιμένων, καντίνα, γραφεία για όλες τις υπηρεσίες που εργάζονται στο λιμάνι, αίθουσα επιβατών ανοικτούς ασφαλτωμένους αποθηκευτικούς χώρους.

Εξοπλισμός: Στο λιμάνι της Λάρνακας ο χερσαίος και θαλάσσιος εξοπλισμός το 1973 αποτελείτο από μερικούς κινητούς γερανούς και 2 ρυμουλκά. Σταδιακά προστέθηκε νέος εξοπλισμός ενώ κατά τη δεκαετία του 90 προστέθηκαν 2 γερανογέφυρες και 1 πλοηγίδα.

Υδάτινη επιφάνεια: περικλείεται από τα κρηπιδώματα και τους κυματοθραύστες, έχει εμβαδόν γύρο στα 245 χιλ. τ.μ.  Ο κύκλος στροφής της λεκάνης του είναι 300μ. Στην θαλάσσια περιοχή βορείως του λιμανιού υπάρχουν τα ιδιωτικά πλωτά ναύδετα όπου δένουν τα πλοία για την εκφόρτωση πετρελαίων για τις ανάγκες της κυπριακής αγοράς. Η εκφόρτωση γίνετε δια μέσου υποθαλάσσιων αγωγών προς τα Διυλιστήρια και της διάφορες εταιρίες πετρελαιοειδών.

Κρηπιδώματα: τα υφιστάμενα κρηπιδώματα έγιναν σε δύο φάσεις. Το βόρειο κρηπίδωμα μήκους 326μ. με το μέγιστο βύθισμα 10μ. κατασκευάστηκε στην πρώτη φάση του λιμανιού το 1973 και το νότιο κρηπίδωμα μήκους 340μ. με μέγιστο βύθισμα 12μ. κατασκευάστηκε στη δεύτερη φάση το 1981. Επίσης 200μ. κρηπιδώματος με μέγιστο βύθισμα 8μ.  προσφέρονται από μια μεταλλική πλωτή εξέδρα που ενώνεται με την ξηρά με ειδική γέφυρα. Υπάρχει δυνατότητα αν χρειαστεί να γίνουν εκεί στο μέλλον κρηπιδώματα μήκους 500μ.

Αρχή λιμένων: Είναι ημικρατικός οργανισμός που έχει ως  σκοπό τη διαχείριση και εκμετάλλευση των κυπριακών λιμανιών. Η αρχή λιμένων είναι υπεύθυνη για την διοίκηση και λειτουργεία τους, την βελτίωση και την ανάπτυξη τους, παρέχει υπηρεσίες σχετικές με την κίνηση των πλοίων όπως αγκυροβόληση, ρυμούλκηση, πλεύριση και άλλα. Είναι επίσης υπεύθυνοι  για την ασφαλή παραλαβή, φύλαξη και παράδοση εμπορευμάτων καθώς και για την ασφάλεια στο λιμενικό χώρο και την καθαριότητα. 

Υπηρεσίες: 

Μέσα στους λιμενικούς χώρους εργάζονται εκτός από την αρχή λιμενικών διάφορες κυβερνητικές υπηρεσίες καθώς επίσης και ιδιώτες.

Τμήμα τελωνείων όπου υπάγεται στο υπουργείο οικονομικών : είναι υπεύθυνο κυρίως για την επιβολή και είσπραξη δασμοφορολογικών επιβαρύνσεων σε αγαθά, την περιφρούρηση της ασφάλειας της εφοδιαστικής αλυσίδας εμπορευμάτων, την επιβολή απαγορεύσεων και περιορισμών στην εισαγωγή, εξαγωγή και διαμετακόμιση ορισμένων αγαθών, τη διευκόλυνση του νόμιμου εμπορίου και ενίσχυση της ανάπτυξης των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και την προστασία της υγείας και ασφάλειας των καταναλωτών.

Τμήμα επιθεώρησης Γεωργικών προϊόντων το οποίο υπάγεται στο υπουργείο εμπορίου βιομηχανίας και τουρισμού.

Επαρχιακό γραφείο εργασίας: υπάγεται στο υπουργείο εργασίας και κοινωνικών ασφαλίσεων.

Λιμενική αστυνομία:  αποτελεί το τμήμα λιμενικής αστυνομίας και ακτοφυλακής της Αστυνομίας Κύπρου. Η κύρια αποστολή τους είναι η επιβολή  του νόμου περί των υδάτων και τον έλεγχο των θαλάσσιων συνόρων της Κυπριακής Δημοκρατίας και επίσης περιλαμβάνουν την επιβολή του νόμου σε ότι αφορά παράνομες δραστηριότητες, όπως το λαθρεμπόριο, η τρομοκρατία, η πειρατεία και η παράνομη αλιεία. 

Τμήμα αλλοδαπών: είναι υπεύθυνοι στο να βλέπουν ποιοι μπαίνουν  και βγαίνουν μέσα στο λιμάνι και ιδιαίτερα για τους αλλοδαπούς οι οποίοι μπορεί να μην έχουν διαβατήριο ή ταυτότητα και να είναι παράνομοι.

Άλλες υπηρεσίες είναι οι Υγειονομικές υπηρεσίες, Ομάδες ιδιωτών εργατών, Λιμενεργάτες, Αδειούχοι αχθοφόροι  και Σημειώτες.

Άλλες ομάδες εργαζομένων είναι:

Εκτελωνιστές, μεταφορείς, προμηθευτές πλοίων, υπάλληλοι Διυλιστηρίων και εταιριών πετρελαιοειδών

Σήμερα είναι ένα πολλαπλής χρήσης λιμάνι που καταλαμβάνει έκταση 445,000 τετραγωνικών μέτρων και εξυπηρετεί όλων των ειδών τα όπως ζωοτροφές, σιτηρά, γύψος και ξυλεία, σίδηρο, λιπάσματα, αυτοκίνητα καθώς και πετρελαιοειδή.

Ο Δήμαρχος Ανδρέας Βύρας εξέφρασε την εκτίμηση ότι η Λάρνακα αναμένει σύντομα θετικά αποτελέσματα στις διαπραγματεύσεις που άρχισε το Κράτος με τον Ισραηλινό προσφοροδότη για ενιαία ανάπτυξη του λιμανιού και της μαρίνας της Λάρνακας. Σειρά από μέτρα αποφάσισαν για το λιμάνι της Λάρνακας αποφάσισαν σε σύσκεψη ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Εισαγωγέων Ζωοτροφών, ο Σύνδεσμος.

Προγραμματιζόμενα έργα:

Η Αρχή ενισχύει τον μηχανολογικό εξοπλισμό του λιμανιού με την αγορά ενός νέου κινητού γερανού ο οποίος θα χρησιμοποιείται βασικά για γενικό φορτίο και για εμπορευματοκιβώτια περιορισμένης ισχύος.

Αναβάθμιση της μίας από τις δύο γερανογέφυρες δηλαδή αύξηση του ανυψωτικού της ύψους και επέκταση της εμβέλειας, ώστε να συνάδει με τις δύο υφιστάμενες που βρίσκονται στο λιμάνι της Λεμεσού όπου και τελικά αποφασίστηκε όπως μεταφερθούν οι δύο γερανογέφυρες του λιμανιού της Λάρνακας.

Ανάπτυξη του λιμανιού της Λάρνακας:

Μεταξύ άλλων, αποφασίστηκε ότι θα συνεργαστούν με νομικούς συμβούλους, με σκοπό να εξετάσουν τους νόμους της διαδικασίας της παραχώρησης του λιμανιού της Λάρνακας χωρίς οποιαδήποτε δημόσια διαβούλευση με αυτούς που πρόκειται να επηρεαστούν. Επιπρόσθετα θα εξεταστεί η συνταγματικότητα της διαδικασίας αποξένωσης κρατικής περιουσίας με όρους και προϋποθέσεις που δεν θα διεξέλθουν της διαβούλευσης και έγκρισης της Βουλής, όπως και το εάν οι όροι της διαδικασίας αξιολόγησης και πιθανής κατακύρωσης της προσφοράς είναι εντός των όρων των προσφορών που έχουν προκηρυχθεί.

To Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων ανακοίνωσε πρόσφατα ότι ο διαγωνισμός για την προώθηση του έργου «Ανάπτυξη της περιοχής του Λιμανιού και της Μαρίνας Λάρνακας», έχει ακυρωθεί για νομοτυπικούς λόγους.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, το Υπουργείο "αναγνωρίζοντας τη μεγάλη σημασία του εν λόγω έργου, τόσο για την πόλη της Λάρνακας όσο και για το Κράτος γενικότερα, το Υπουργείο θα προχωρήσει στα πλαίσια και της ευχέρειας που παρέχει η νομοθεσία για τις δημόσιες συμβάσεις παραχώρησης, σε διαδικασία διαπραγμάτευσης για σύναψη Σύμβασης Παραχώρησης, χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, με τον μόνο προεπιλεγμένο φορέα που δεν αποσύρθηκε από τη διαδικασία."